SERTRALİN

ABD’de 1992’de 2. serotonin geri alım inhibitörü olarak majör depresyonda FDA onayı olan sertralin daha sonra obsesif kompulsif bozukluk, panik bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, adet öncesi sendromu ve sosyal kaygı bozukluğu içinde onay almıştır.

FARMAKOLOJİK ETKİLERİ

Yemekle alınırsa kan düzeyi %25 artar, 5,5 saatte zirveye ulaşır. Bunun yan etkiler açısından önemi bilinmese de yemeklerden sonra alımı önerilir.

Serum proteinlerine %98 oranında bağlanır. Süte geçer ve bebek serumunda bulunur ama düşük konsantrasyonlardadır. %12-14’ü dışkıyla değişmeden atılırken, geri kalanı metabolize edilerek dışkı ve idrardan atılır. Çocuklardaki metabolizması vücut-kitle oranına göre kıyaslandığında benzerdir.

Karaciğer yetmezliğinde yarı ömrü 2 katına çıkar. Böbrek yetmezliğinde farmokokinetiği çok etkilenmez. Yaşlılarda böbreklerden atılımı %40 azalır ve plazmadaki denge düzeyinde ulaşması 14-21 gün alır.

 

KLİNİK ÇALIŞMALAR

Setralin majör depresyon, panik bozukluk, obsesif kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu, adet öncesi sendromu, sosyal kaygı bozukluğunun yanında distiminin, kronik depresyonun, postpartum depresyonun, prematür ejakülasyonun, tıkınırcasına yeme bozukluğunun tedavisinde ve daha önce majör depresyon geçirmiş hastaların sigara bırakması esnasında başarıyla kullanılmıştır.

Tedavide kullananların %15’i yan etkiler yüzünden bırakır ve doz arttıkça yan etkiler de artar.

 

ORGANLARA ETKİLERİ

Trigliseritleri %5, kolesterolü %3 arttırır. Miyokard infarktüsü ve unstable anjina sonrasındaki kullanıma sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonunu ve diğer kardiyak parametreleri değiştirmez. Kalp hastalarında rahatlıkla kullanılabilir.

Zayıf ürikozürik etkisi vardır, üratı %7 oranında düşürür.

Bulantı, ilaç alanlarda %13-30, plasebo alanlarda %3-18 oranındadır. %4 oranında kilo artışı veya kaybı yapar. %13-21 hastada diyare görülür.

Cinsel disfonksyonun erkeklerde %14, kadınlarda %1,7 olduğu bildirilse de klinikte bunun daha fazla olduğu bilinmektedir.

 

İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ

Terapötik indeksi dar olan CYP 2D6 inhibitörleriyle etkileşimine dikkat edilmelidir. Tolbutamitle (oral hipoglisemik) CYP 2D6 üzerinden etkileştiğinden beraber kullanımına dikkat edilmelidir.

Pimozitle beraber kullanımı kontrendikedir. %0,4 oranında mani (hipomani yapar. MD tedavisi olan 3000 hastada nöbet görülmezken OKB tedavi olan 1800 hastanın %0,2 sinde nöbet gözlenmiştir.

 

DOZ AŞIMI

Yüksek doz alan 1027 hastadan 72’si ölmüştür. Sadece sertralini yüksek dozda alan 634 hastanın 8’i ölmüştür.