Sadizm - SADO-MAZOŞİST DENKLEM-IV
Freud sadizmin, cinsel dürtülerin saldırgan ögesi olduğunu ve özgürleşip abartılarak ve yer değiştirme ile öncü konuma geçtiğini belirtir. Cinsel yaşamda kur yapmanın dışında cinsel nesnenin direncini yenmenin bir yoludur. Sadizm ve mazoşizmi saldırganlığa değil biseksüellikteki erkeksilik ve kadınsılığa bağlar.[1] “Haz İlkesinin Ötesinde”[2] makalesinde sadizm ölüm dürtüsünden türer. Kendilikten nesneye kaydırılır. Psikoseksüel gelişimde sadizmin önemli bir yeri vardır. Oral sadistik dönemde (inkorporasyon, dişlerin çıkması ve emerek tüketme arzusu) ve anal sadistik dönemde (özerklik, tahakküm altına alma, tutarak ve bırakarak acı çektirme) tanımlanmıştır. Birincil sahnenin sadistik ögeleri yoğundur. “Yas ve Melankoli” makalesinde benliğin kendiliğe nasıl bir nesne gibi yatırım yaptığını anlatır. Sadizm ve eşi mazoşizm sürekli beraberlerdir ve bir tanesi öne çıkar.
Sadizm, nötralize olabilir ya da yüceltilebilir[3]. Freud, obsesif nevrozda sadizmin bilme dürtüsüne dönüştüğünü belirtir. Obsesif nevrozda egemenlik kurma dürtüsü entelektüel bir görünüm almıştır ve bu dürtünün reddi şüphenin oluşmasına neden olur[4]. Sadizmdeki yıkıcılık dürtüsü, egemen olma ve yönetme isteğine dönüşür. Sadizmin bir kısmı cinsellikte kullanılır.[5] Cinsellikten arta kalan kısım metafor oluşumunda (kakanın; bebek, penis, para, altın, vb. yer değiştirmeleri ile.) rol alabilir[6].
Laplanche ve Pontalis[7] sadizmin, bir uçta nesneyi yıkma bir uçta nesneye egemen olarak onu koruma olarak iki uçlu doğasına vurgu yaparlar. Bunu anal dönemdeki sfinkter kontrolünün tutma ve boşaltmasıyla ilişkilendirirler.
Chasseguet- Smirgel[8] sapkınlıkların dinamiğinde anal sadizmin rol aldığını ve cinsiyet ve yaş ayrımının inkarında ve her şeyin aşağılanıp kakaya indirgendiğini belirtmiştir.
Kelin’ın erken dönem çalışmaları çocuksu saldırganlık, sadism ve nefret üzerinedir[9]. Bebek, oral sadizm ile parçalamak istediği memenin misilleme yaparak kendiliğini parçalamasından korkar. Bu, paranoid ya da psikotik kaygılar yaratır. Anal sadizmde bebek nesneye saldırır ve bu da nesneyi kaybetme kaygısı yaratır. Bu süreçler yansıtmalı özdeşleşme ile çalışırlar. Misilleme yapmayan anne suçluluk ve şükran yaratır. Klein[10], üretral sadizm üzerinde durmuştur. Düşlemlerde idrar, yakıcı, çözücü ve bozucu bir sıvı olarak görülebilmektedir. Klein[11] sadistik içsel imgelere karşı savunma olarak ortaya çıkan dışsallaştırmanın simge oluşumunu sağladığını belirtir. Bir nesne ile ilişkinin çok düşmancıllaşması çocuğu yeni nesneler aramaya yönlendirir. Çocuğun sadistik saldırılarının yaratabileceği kaygı ve suçluluk yaratıcılığını ve oyun oynama kapasitesini bozabilir. Bu, çocuğu daha da sadistik yapabilir. Günümüzde Kleincılar sadizmden söz ettiklerinde bunu suç ile ve acı çektirmekten haz alma ile bağlantılandırırlar[12].
Freud, üstbenliğin sadistik yönünü vurgulamıştır. Spitz[13], üstbenliğin üç öncülünü tanımlar: (1) maruz bırakılan fiziksel eylemler, (2) özdeşleşme ile hareket üzerinde egemenlik kurma girişimleri, (3) saldırganla özdeşleşme. Görüldüğü gibi bunların üçü de sadizm ile ilişkilidir.
[1] Freud, S., (1905) Three Essays on the Theory of Sexuality3 S.E., Vol. 7, p. 157
[2] Freud, S. (1920) Beyond the Pleasure Principle. The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud 18:1-64
[3] Akthar, S., Comprehensıve Dıctıonary of Psychoanalysıs, 2009, Karnac Books, London
[4] Freud, S. (1913) The Disposition to Obsessional Neurosis, a Contribution to the Problem of the Choice of Neurosis. The Standard Edition of the Complete Psychological Works of Sigmund Freud 12:311-326
[5] Freud, S., (1924) ‘The Economic Problem o f Masochism*, S.E., Vol. 19, p. 163.
[6] Ribas, D., (2005) International dictionary of psychoanalysis, Ed. Alain de Mijolla, s. 1526, 2005 Thomson Gale, USA
[7] Laplanche, J., Pontalis, J.B. (1973) The Language of Psycho-Analysis, Çev: Donald Nicholson-Smith, The International Psycho-Analytical Library, The Hogarth Press and the Institute of PsychoAnalysis, London.
[8] Chasseguet- Smirgel, J. (1978). Reflexions on the connexions between perversion and sadism. International Journal of Psychoanalysis, 59, 27– 38.
[9] “Psychoanalytıc Terms & Concepts” Edited by Elizabeth L. Auchincloss, md and Eslee Samberg, md American Psychoanalytic Association, Yale University Press, New Haven and London
[10] Klein, M. The Psycho-Analysis of Children (London: Hogarth, 1932), 186
[11] Klein, M. (1930) ‘The importance of symbol formation in the development of the ego’, in
The Writings of Melanie Klein, Vol. 1. London: Hogarth Press, pp. 219–232.
[12] Spillius, EB., Milton, J., Garvey, P., Couve, C., Steiner, D. (2011), The New Dictionary of Kleinian Thought, Routledge, London, New York.
[13] Spitz, R. ‘On the Genesis of Super-ego Components’, Psa. Study of the Child,
1958, XIII, 375-404.