Acının Akıbetleri - SADO-MAZOŞİST DENKLEM-III
“Acı” kelimesi TDK’nun büyük Türkçe Sözlüğünde “Ölüm, yangın, deprem vb. olayların yarattığı üzüntü, keder, elem” olarak tanımlanmıştır. Bu tanımdan da anlaşılacağı gibi acı, katlanılamaz ve çaresizlik hissetiren ağır bir olay karşısında yaşanır. Özsaygıyı ve özgüveni sarsan yoğun kaygı, korku, utanç, suçluluk ve aşağılanmışlık hisleri de acı vericidir. Acının kişinin ruh dünyasında karşılaştığı uygulamalar çeşitlidir. Grossman[1] bunları şöyle sıralamıştır:
- Acı bir gerçeklik hissi yaratabilir
- Sınırlara gelindiği hissini verebilir
- Acının kendisi bir haz kaynağı olabilir
- Acı uyarılmaya neden olabilir
- Acı bir gerginliğin boşalmasını sağlayabilir
- Fantezideki ya da gerçekteki bir başka acının yerine geçebilir
- Bir cezalandırılmadan kurtarabilir
- Başka bir hazzın bedeli olabilir
- Daha güçlü birisini manipüle etmek için kullanılabilir
- Başkalarına acı çektirmek için de kullanılabilir
- Büyüsel bir kontrol hissi verebilir
- Sevilen nesneleri yıkımdan korumak için kullanılabilir
- Ülkülerin peşinde koşarken narsisistik bir doyum sağlayabilir.
Yukarıda görüldüğü gibi ilk beş madde acının dönüşümünü diğerleri acının kullanıldığı durumları gösterir. İlk beş durumun sıklıkla yaşanması kendilik patolojilerinde görülür. Nevrotik yapılanma içinse acı; sürekliliği olmayan, dönüşen ya da kullanılan bir haldir.
Fiziksel ve ruhsal acı saldırganlığın kaynaklarından birisidir. Eğer acı şiddetli geliyorsa ya da acıdan çok korkuluyorsa libidinal yatırımın sürekliliği bozulur, saldırganlık kişinin kendi yararına kullanılamaz. Acı ile karşılaşma olasılığı libidinal yatırımı ketler. Acıya katlanamama sıkıntıya toleransı düşürür. Haz odaklı, gerçeklikten uzak bir hal yaratır. İlişkiler ve ilgiler ketlenir.
[1] Grossman, W. I. (1991) Pain, Aggression, Fantasy, and Concepts of Sadomasochism. Psychoanalytic Quarterly 60:22-51