RUHSAL TRAVMA NEDİR?

İnsan hayatında sıkıntı ve üzüntü yaratan pek çok olay olur, ancak bunların tümü ruhsal travma yaratmaz. Kişiyi aşırı korkutan, dehşet içinde bırakan, çaresizlik yaratan, kontrolün kaybedildiği hissi veren, güvenlik duygusunu zedeleyen, çoğu kez olağandışı ve beklenmedik olayların yol açtığı etkilere ruhsal travma denir. Bir etken, fiziksel olarak yaraladığında nasıl fiziksel hasar bırakıp fiziksel bütünlüğü bozuyorsa, ruhsal olarak yaraladığında da ruhsal bir hasar bırakır ve ruhsal bütünlüğü bozar. Ölecek gibi olunur, ölecekmiş gibi korkulur ama ölünmemiştir. Ama ruhsal ya da fiziksel olarak kayıplar yaşanmıştır. Mutlaka kişinin doğrudan bir şey yaşamasına neden yoktur, birçok travma tanık olunarak gerçekleşir. Kişi ruhsal dengesini yeniden kazanmakta zorluk çeker.

Genelde verilen, savaş ya da kaç tepkileri verilemez ve bu olay:

·        korku, dehşet veya çaresizlik hissi yaratır,

Olayda:

·        kişinin kendisinin veya yakınının ölüm veya yaralanma tehlikesi vardır

İleri yaşta bir yakınımızın yıllarca süren bir hastalık sonrasında ölümünün ruhsal travmaya yol açma ihtimali daha düşük iken, insanın bir yakınını beklenmedik ve ani bir biçimde –örneğin trafik kazasında- kaybetmesi daha fazla travmatik etki yapar.

Hangi Olaylar Ruhsal Travmaya Yol açar?

Ruhsal sorunlara yol açtığı bilinen travma türleri şöyle sıralanabilir:

·        Doğal afetler (deprem, sel, yangın)

·        İnsan eliyle yapılan travmalar (savaş, işkence, tecavüz)

·        Kazalar (işlevsel, trafik)

·        Beklenmedik ölümler

·        Ciddi-ölümcül hastalıklara yakalanma

 

 

Ruhsal travmayla karşılaşma şansı herkes için eşit değildir. Suç oranının yüksek olduğu büyük şehirlerde yaşayanlar, başka ruhsal hastalığı veya alkol-madde bağımlılığı olanlar, asker/ polis/itfaiye personeli olarak çalışanlar korkutucu olaylarla daha sık karşılaşırlar. Yaşamda, güvenli ve yaşanabilir bir çevre oluşturmak ya da kişinin kendisini güvenli hissedebileceği bir biçimde çevresinde uyum sağlayabilmesi çok önemlidir.