CİLT HASTALARINDA GÖRÜLEN DEPRESYON
Bazı sendromik konjenital deri hastalıklarında da öğrenme güçlükleri ve depresyonu da içeren psikiyatrik sorunlar izlenir. Yatan ve ayaktan takip edilen deri hastalarının psikiyatrik bozukluk sıklığı genel populasyondan yüksektir. Psikolojik faktörler deri reaksiyonlarının başlamasında ve alevlenmesinde etkili olur. Özellikle egzemada, erişkin atopik dermatitte ve seboreik dermatitte psikolojik faktörler daha ön plandadır.
Dermatologlar sıkıntının ve önemli yaşam olaylarının inflamatuar cilt hastalıklarını kötüleştirdiğini bilirler. Depresif semptomların alopecia areata, idiopatik ürtiker, aftöz ağız ülseri, rosacea, lichen simplex ve idiopatik general pruritus ile beraber görüldüğü literatürde bildirilmiştir.
Wessely ve Levis (1989) dermatoloji kliniğine başvuran 173 hastanın %40’ında psikiyatrik hastalık saptamıştır. Bunların %75’i deri hastalığına bağlı olarak gelişmiştir ve çoğu hafif duygusal bozukluklardır. Koo ve Pham (1992) gözden geçirmelerinde depresyonun psikolojik cilt kabuklanmasında en sık sebep olduğunu görmüştür.
Cüzzam, psöriazis ve vitiligo depresyon sebebi olabilmektedir. Depresyon sadece hastanın hastalığa duygusal tepkisinin değil toplumun damgalamasının da bir sonucudur. Dermatitis, acne vulgaris ve ürtikerin bir kısmında depresyon deri hastalığını alevlendirir, artan deri hastalığı depresyonu şiddetlendirir. Kısır döngü güçlüdür.
Woodroff ve ark 149 deri hastasının %28'inde hafif ve orta, %14'ünde ağır düzeyde depresyon saptamıştır. Hastalarda depresyonun etyolojisine bakıldığında sosyal alandaki zorluklar, eşlerle ilgili sorunlar, cinsel problemler, kronik hastalığı olan yakınlara bakım verme, yas tutma ön planda yer almaktadır.
Majör depresyon, deri belirtileri, sistemik hastalıklar ve ilaç kullanımı arasında sıkı ilişkiler vardır. Kaşıntı yapan sistemik hastalıların listesi ile depresyon ile ilişkili hastalıkların listesi birbirine çok benzer. Dermatolojide kullanılan ilaçların (kortikosteroidler, retinoidler, antiandrojenler) yan etkileri arasında depresyon vardır. Ayrıca antidepresanlar da akne, psöriazis ve alopecia areata yapabilir.
Cilt lezyonların yeri sembolik bir anlam taşıyabilir. Kocasının kendisine ilgisi azalmış bir kadında selülit, empotansı olan erkekte penil döküntü, cinsel tacize uğrayan bir ergenin kalçalarında kaşıntı gibi lezyonlar yaşanan stresi de lokalize edebilir.
Deri hastalıkları arasında bazı hasta guruplarında asıl sebebin psikiyatrik hastalık olduğu fark edilebilir. Bu hastalar semptomları abartabilir, kaygı düzeyi yüksek olabilir, fiziksel belirti olmadan vücut algısı bozulmuş olabilir ve bazen lezyonu hasta oluşturmuştur.
